Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiserliği’nin
(UNHCR) verilerine göre, dünyada evlerini terk etmek zorunda kalanların sayısı
İkinci Dünya Savaşı’ndan bu yana en yüksek seviyeye ulaşarak, 100 milyonu aştı.
İsviçre’nin Cenevre kentinde Perşembe günü açıklanan Küresel Eğilimler
Raporu’nda Rusya’nın Ukrayna’yı işgali ile Afrika ülkelerinden Afganistan’a
kadar dünyanın farklı bölgelerindeki acil durum ve krizler nedeniyle evlerini
terk etmek zorunda kalanların sayısının Mayıs 2022 itibarıyla 100 milyonu
aştığı belirtildi. Rapora göre, Rusya’nın Ukrayna’ya yönelik saldırıları,
İkinci Dünya Savaşı’ndan bu yana en hızlı ve en büyük zorla yerinden edilme
krizlerinden birine neden oldu.
Rapora göre 2021 yılı sonu itibarıyla savaş, şiddet, zulüm ve insan hakları
ihlalleri nedeniyle yerinden edilmiş insanların sayısı bir önceki yıla göre
yüzde 8 artarak 89 milyon 300 bine ulaştı.
Bunun 27 milyon 100 binin mülteci statüsünde olduğu, 53 milyon 200 bininin
yaşadıkları ülke içinde yerlerinden edildiği, 4 milyon 600 binin iltica
başvurusunda bulunduğu ve 4 milyon 400 bin Venezuelalının da ülke dışında
yerinden edildiği ifade edildi.
Rapora göre, yaklaşık 3 milyon 800 bin sığınmacıya ev sahipliği yapan Türkiye
bu konuda dünyada ilk sırada yer alıyor. Türkiye’yi 1 milyon 500 bin civarında
sığınmacı barındıran Uganda ve yine aynı sayıda sığınmacıyı ağırlayan Pakistan
takip ediyor. Almanya’da ise 1 milyon 300 bin civarında sığınmacı yaşıyor.
Kolombiya ise yerinden edilmiş 1 milyon 800 bin kadar Venezuelalıya ev
sahipliği yapıyor.
2021 sonu itibarıyla ülkeleri dışında yerinden edilenler arasında ilk sırayı 6
milyon 800 bin ile Suriyeliler alıyor. Bunu 4 milyon 600 bin ile Venezuela, 2
milyon 700 bin Afganistan, 2 milyon 400 bin ile Güney Sudan ve 1 milyon 200 bin
ile Myanmar’dan gelenler takip ediyor.
Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiseri Filippo Grandi, yerinden
edilenlerin sayısının son 10 yıldır her sene arttığına dikkat çekerek “Bu
insanlık trajedisine karşı harekete geçmek, çatışmalara çözüm bulmak, bunun
kalıcı olmasını sağlamak için ya uluslararası toplum bir araya gelir ya da bu
korkunç eğilim devam eder” şeklinde konuştu.
Ukrayna’da savaşın başlamasının ardından ülkelerinden kaçan Ukraynalılara
yönelik uluslararası ilginin “olumlu” olduğunu belirten Grandi,
benzer bir tutumun dünyanın bütün krizleri için de gösterilmesi gerektiğini
ifade etti. Dünyanın diğer bölgelerindeki insanlara yardım etmek için maddi
kaynağa ihtiyaç duyulduğunu belirten Grandi, Batı ve Doğu Afrika’daki,
Ortadoğu’daki durum ile Myanmar’ı terk etmek zorunda kalan Rohingyalılara ve
Güney Amerika ülkelerine kaçan Venezuelalılara işaret etti.
Artan eşitsizliğin çatışmaları körüklediğini ifade eden Grandi, kötü
yönetimlerin birçok bölgede gelişmeyi engellediğini, iklim krizinin kaynaklar
için mücadeleyi artırdığını kaydetti. Grandi, bunun yanı sıra hızla artan gıda
fiyatlarının da çok daha fazla insanın evlerini terk etmesine yol açabileceği
konusunda uyarıda bulundu.
BM Mülteci Örgütü’nün raporunda, 2021 yılında ülkeleri içinde yerinden edilmiş
5,3 milyon kişi ve yaklaşık 430 bin mülteci dahil olmak üzere 5 milyon 700 bin
yerinden edilmiş kişinin kendi bölgelerine veya menşe ülkelerine geri döndüğü
kaydedildi.