Ulusal Güvenlik Danışmanı Jake Sullivan, Başkan Joe
Biden’ın kararı Cuma günü Japonya’da yapılan zirvede “G7’deki ortaklarına
bildirdiğini” belirtti.
Sullivan ayrıca, ABD askerlerinin Ukraynalı pilotlara jetleri kullanabilmeleri
için eğitim vereceğini kaydetti.
Ukrayna uzun süredir gelişmiş savaş uçakları istiyordu ve Ukrayna lideri
Volodimir Zelenskiy, kararı “tarihi” diye tanımladı.
Yasal olarak farklı ülkeler Amerikan askeri donanımını sadece Washington
onaylarsa satabiliyor ya da yeniden ihraç edebiliyorlar.
NATO Genel Sekreteri Stoltenberg: Batı, Ukrayna’ya desteğini uzun vadede
sürdürmeye hazır olmalı
Ancak şu ana kadar hiçbir ülke Kiev’e gelişmiş savaş uçağı taahhüdünde
bulunmadı.
Sullivan zirvenin yapıldığı Hiroşima’da gazetecilere açıklamasında ABD ve
müttefiklerinin şu ana dek Ukrayna’ya bu bahar ve yaz aylarında
gerçekleştireceği taarruz için silah sistemleri ve eğitimi verdiğini ve
bunların Washington’ın Ukrayna’nın kendini savunmasına yönelik uzun vadeli
taahhüdünü gösterdiğini belirtti.
Sullivan ayrıca “Önümüzdeki aylarda eğitim sürdükçe, uçakların ne zaman, kim
tarafından ve kaç adet verileceğini belirlemek için müttefiklerimizle birlikte
çalışacağız” dedi.
Ukrayna uzun süredir Batılı müttefiklerinden savaş uçağı talep ediyordu.
Ukrayna lideri Zelenskiy “Jetler havadaki ordumuzu önemli bir şekilde
büyütecek” dedi.
Zelenskiy ayrıca, G7 zirvesinde “planın uygulanmasını görüşmeyi dört gözle
beklediğini” belirtti.
ABD Ukrayna’ya en azından yakın vadede modern savaş uçakları verilmesi
konusunda şüpheci davranıyordu. Bunun yerine, karada askeri destek veriyordu.
Bazı NATO üyeleri de, Ukrayna’ya savaş uçağı vermenin savaşı büyüteceğinden ve
Rusya’yla doğrudan çatışma riskini artıracağından kaygılıydı.
ABD Başkanı Biden da daha iki ay önce gazetecilere Ukrayna’ya savaş uçağı
gönderme ihtimalinin şu an için söz konusu olmadığını söylemişti.
ABD politikasındaki değişiklik önemli olmakla birlikte, F-16 pilotlarının
eğitimi zaman alacak.
Ukrayna’nın şu anda savaş uçağından çok eğitimli pilotu var, ancak deneyimli
savaş pilotlarını bile yeni uçaklarda uçmaları için eğitmek dört aya kadar
sürüyor.
Ayrıca çeşitli ülkelerin uçakları tedarik etmesi gerekiyor.
‘200 jete ihtiyaç var’
F-16 savaş uçakları, bir dizi Avrupa ve Ortadoğu ülkesinin ordusunda yaygın bir
şekilde kullanılıyor.
İngiltere,Hollanda, Belçika ve Danimarka, kararı memnuniyetle karşıladıklarını
duyurdu.
Danimarka, pilotların eğitimine destek verebileceğini belirtirken, uçak
gönderip göndermeyeceğini teyit etmedi. Danimarka Hava Kuvvetleri’nde 30’u
operasyonel, 40 F-16 bulunuyor.
Rusya’nın işgali başladığında, Ukrayna’nın çoğu Sovyet döneminden kalma MiG-29
ve Su-27 tipi 120 adet çatışmaya uygun savaş uçağı vardı.
Ancak yetkililer, beş ya da altı kat daha fazla olduğu düşünülen Moskova’nın
hava gücüne karşı koyabilmeleri için, 200 jete ihtiyaçları olduğunu
belirtmişti.